Kalendarium
Piątek, 2021-11-26
Imieniny: Leona, LeonardaStatystyki
- Odwiedziło nas: 302531
- Do końca roku: 35 dni
- Do wakacji: 210 dni
„DAR ZABAWY”- PROGRAM WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO OPARTY NA KONCEPCJI PEDAGOGICZNEJ FRIEDRICHA FROEBLA
„DAR ZABAWY”- PROGRAM WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO
OPARTY NA
KONCEPCJI PEDAGOGICZNEJ FRIEDRICHA FROEBLA
Wiek przedszkolny jest zasadniczym okresem rozwoju zabawy. Na tym etapie ujawniają się takie cechy jak: wchodzenie w role, udawanie, gry wyobraźni i tworzenie rekwizytów. Zdaniem F.Froebla zabawa nie jest pustą rozrywką, ma ona doniosły sens oraz głębokie znaczenie, ponieważ w zabawie rozwija się i przejawia cały człowiek w swych najsubtelniejszych zadatkach, w swym wewnętrznym poczuciu. W wieku przedszkolnym podstawową formą działalności dziecka jest zabawa.
F. Froebel podkreśla znaczenie aktywności zabawowej w procesie poznawania przez dziecko świata. Zabawa to najwyższy stopień rozwoju dziecka, rozwoju człowieka w tym czasie: jest to bowiem swoboda, aktywne ujawnienie wnętrza. Zabawa wyzwala radość, wolność, zadowolenie.
Zabawa ujmowana jest zatem jako potrzeba człowieka, przestrzeń i podstawowa strategia edukacyjna. W niej tkwią i z niej tryskają źródła wszelkiego dobra :
- wewnętrzna siła budząca każdą istotę do czynności, przejawia się przez instynkty
-instynkt pracy
-instynkt wiedzy
-instynkt artystyczny,
-instynkt religijny
- pierwsze wychowanie – bierne, śledzące popędy, ochraniające, ułatwiające ich rozwój,
- cel – hodowanie człowieczeństwa, rozwijanie pierwiastka duchowego, doprowadzanie do świadomości
- główne zadania praktyczne – dostarczenie materiału do zabawy,
- pierwsze zabawki – kula, sześcian, walec
- system zabawek - darów 1. piłka ( pierwotny kształt wszechświata) , 2. piłka z włóczki, 3. kula, sześcian, walec,4. kostki, tabliczki, słupki +wycinanki, wyszywanki, wyplatania, rysunki, modelowanie, pielęgnowanie roślin i zwierząt.
- Kindergarden – ogródki dziecięce: dziecko – roślina, szkoła – ogródek, nauczyciel – ogrodnik dziecięcy.
Koncepcja Froebla odnosi się do edukacji językowej, przyrodniczej, matematycznej, badawczej, społecznej, artystycznej i zdrowotnej, silnie akcentuje wartość zabawy swobodnej.
Wizja dziecka w koncepcji Froebla rozszerza się na uniwersalną koncepcję dzieciństwa. Dziecko - według Froebla – jest niepodzielną i indywidualną całością , która ma swoje myśli, uczucia, swoją fizyczność i związki z innymi. Dziecko jest wartościowym aktywnym podmiotem i kreatorem własnego rozwoju.
F. Froebel zakładał, że pierwsze doświadczenia edukacyjne dziecka mają wpływ na jego późniejszy rozwój i osiągnięcia, ale również wywierają wpływ na kondycję i rozwój społeczeństwa jako całości.
Dziecko jest niepodzielną indywidualną całością, która ma swoje myśli, uczucia, swoją fizyczność i związki z innymi. Natomiast rolą dorosłego jest oddziaływanie wychowawcze poprzez odpowiednie organizowanie środowiska oraz stwarzanie warunków do poznawania otaczającego świata. To właśnie ona jest w życiu dziecka najważniejsza oraz jest podstawą całego przyszłego życia.
Obecnie idea Froebla jest realizowana na całym świecie, m.in. w Niemczech, USA, Wielkiej Brytanii, Kanadzie czy Szwajcarii. W Polsce wykorzystywały ją już ponad sto lat temu słynne działaczki na rzecz wychowania przedszkolnego: Maria Weryho i Justyna Strzemeska. Na gruncie polskim współcześnie ideę freblowską propaguje dr Barbara Bilewicz-Kuźnia – autorka programu Dar Zabawy, opracowanego na podstawie koncepcji pedagogicznej Froebla.
Czynności podejmowane przez dzieci w przedszkolu obejmują : zabawę swobodną w sali i w plenerze, zabawę kierowaną o charakterze dydaktycznym z wykorzystaniem darów natury i innych środków dydaktycznych, działania badawcze, zajęcia dydaktyczne realizowane pod postacią zajęć w Porannym kole, i Aktywności zabawowo – zadaniowej w grupach, twórcze prace ręczne, prace ogrodowe i kuchenne, aktywność na powietrzu, czynności organizacyjne i rekreacyjno – zdrowotne, wycieczki oraz wyjścia terenowe. Wszystkim tym działaniom towarzyszy recytowanie wierszyków, śpiew, prowadzenie rozmów i aktywność ruchowa. Do wprowadzenia działań innowacyjnych według programu „Dar zabawy” wykorzystuję metody poszukujące i praktyczne, wyzwalające inwencję twórczą, stwarzające właściwe warunki do rozwoju. Obejmują one metody i formy pracy oparte na :
-pokazie
-obserwacji
-działaniach własnych dzieci
-samodzielnych doświadczeń
-rozwiązywaniu zadań według własnego pomysłu
-spontanicznej, swobodnej aktywności dziecka
-różnorodnych zabawach
Koncepcja aktywności oparta jest na działaniach dzieci w sali przedszkolnej oraz bliższej i dalszej przestrzeni przy wykorzystaniu zasobów środowiska społeczno – kulturowego. Duże znaczenie w niej ma kontakt z materiałami, których dostarcza przyroda, zwanych darami natury, bogactwami przyrody czy darami ziemi oraz wykorzystanie materiałów dydaktycznych, pomocy edukacyjnych stworzonych przez dorosłego dla dziecka.
Zabawki tego typu F. Froebel nazwał Darami.
W celu poszerzenia swojej wiedzy i umiejętności uczestniczyłam w kursie freblowskim oraz brałam udział w konferencjach z autorką Programu „ Dar Zabawy” Barbarą Bilewicz – Kuźnia.
Zakupione zostały do przedszkola materiały i pomoce potrzebne do wprowadzania działań innowacyjnych w naszej placówce. Wykorzystywanie w pracy elementów pedagogiki freblowskiej sprzyja realizacji następujących celów:
- Stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych.
- Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.
MATERIAŁY I POMOCE DYDAKTYCZNE
DARY
Koncepcja aktywności oparta jest na działaniach dzieci w sali przedszkolnej oraz bliższej i dalszej przestrzeni przy wykorzystaniu zasobów środowiska społeczno – kulturowego. Duże znaczenie w niej ma kontakt z materiałami, których dostarcza przyroda, zwanych darami natury, bogactwami przyrody czy darami ziemi oraz wykorzystanie materiałów dydaktycznych, pomocy edukacyjnych stworzonych przez dorosłego dla dziecka.
Zabawki tego typu F. Froebel nazwał Darami.
Darami F. Froebel nazwał wełniane piłeczki, drewniane klocki w kształcie sześcianów, walców, graniastosłupów, mozaiki, patyczki i pierścienie. Stanowią one materiał edukacyjny koncepcji. Zestaw podstawowy to dary od 1 do 6. Zestaw rozszerzony składa się dodatkowo z materiałów ponumerowanych od 7 do 10, wśród których znajdują się mozaiki, patyczki, pierścienie, punkty i groch.
Dar pierwszy – to dwanaście różnokolorowych wełnianych, miękkich piłeczek : o barwach podstawowych( czerwona, żółta, niebieska) i pochodnych ( pomarańczowa, zielona, fioletowa). Sześć z nich ma sznureczki, sześć jest bez sznurków. Wszystkie piłki są umieszczone w drewnianym pudełku z wysuwającą się pokrywką. Zabawa piłkami pełni wiele funkcji. Dziecko manipulując piłką uczy się :
- określać jej położenie ( blisko, daleko, wysoko, nisko)
- ruchy ( toczy się, turla, spada, skacze)
- cechy ( kulista, lekka, okrągła)
Zabawa piłkami może odbywać się w toku śpiewania piosenek, mówienia wierszyków ( w językach polskim i angielskim) i związana jest również z zaakceptowaniem reguł współpracy z kolegami.
Dar drugi – to po dwa drewniane klocki w kształcie kuli, walca i sześcianu, umieszczone w pudelku, z ruchomym stelażem, patyczkami i sznurkiem do przeprowadzania działań badawczych.
Klocki te mają służyć do odkrywania zjawisk fizycznych, poznawania ruchów przedmiotów, przeprowadzania porównań, odróżniania kształtów, form kulistych od graniastych, budowania w umysłach dzieci intuicji geometrycznej, badania ciężaru ruchu itp.
Dar trzeci – to osiem małych sześciennych klocków powstałych poprzez pionowe i poziome przecięcie dużego sześcianu. Doświadczenia dziecka w składaniu oraz rozkładaniu sześcianu pozwalają dokonywać porównań i dochodzić do wniosków o identyczności elementów, dostrzeganiu części i całości, a także opanowywaniu w działaniu następujących pojęć : ściana, krawędź, wysokość, szerokość, długość, wierzchołek. Ściany umożliwiają dzieciom układanie znanych z życia codziennego kształtów, uczenie się matematyki oraz układanie ornamentów.
Dar czwarty – tworzy osiem klocków w kształcie prostopadłościanów, umieszczonych w drewnianym pudełku, powstałych poprzez jedno przecięcie pionowe i trzy poziome sześcianu wielkości z daru 2. Zabawy tym darem pozwalają na budowanie w umysłach dzieci pojęć : prostokąt, kwadrat, prostopadłościan, pionowo, poziomo, płaski, leży, stoi, krawędź, bok, brzeg, wierzchołek. Pozwala wnioskować, że klocki różnią się między sobą nie tylko wielkością, ale też formą geometryczną.
Dar piaty – składa się z sześcianów, prostopadłościanów i trójgraniastych połówek sześcianów. Jest większy od darów 3 i 4. Powstał z sześcianu podzielonego dwoma cięciami poprzecznymi, a następnie górna jego warstwa została przecięta przekątną na dwie części, tworząc nowe układy klocków. W tym zestawie dziecko poznaje rozmaitości brył, rozwija giętkość myślenia.
Układa kształty naturalne, kształty matematyczne i kształt piękna.
Dar szósty – zawiera klocki, cegiełki o płaszczyznach odpowiadających poznanym kształtom ( trójkąty, kwadraty). Z tabliczek tych poprzez odpowiednie cięcia uzyskuje się prostopadłościany, sześciany, graniastosłupy. Dar umożliwia konstruowanie złożonych budowli i kształtów estetycznych.
Wyposażono przedszkole w dwa komplety Darów, cena jednego zestawu, to kwota 1900 zł.
Walory pracy z darami.
- Dary służą dzieciom jako zabawki do swobodnych zabaw konstrukcyjnych, tematycznych, ruchowych i badawczych oraz są materiałem wykorzystywanym do zabaw organizowanych przez nauczyciela, czyli zabaw dydaktycznych.
- Za pomocą darów nauczyciel i dzieci mogą ilustrować treść bajek, wierszy, opowiadań, legend.
- Dary można wykorzystywać do ćwiczeń umysłowych i twórczych.
Dzieci mogą z nich układać trzy rodzaje kompozycji, np, tak zwane :
- kształty naturalne, inaczej zwane kształtami czy formami życia. Są to znane dzieciom konstrukcje, np. bramy, wieże, mosty, zamki, które istnieją w ich schematach poznawczych, a dzieci układają je z wyobraźni lub posługując się wzorem. Kształty życia dzieci mogą układać z drewnianych klocków ( dary 3 – 6) oraz pierścieni, patyczków, punktów
( dary 7 - 10 )
- kształty piękna to wzory o charakterze ozdobnym, dekory układane jako rytmy pasowe lub wzory o charakterze gwieździstym, układane jako rozety lub powstające w układzie krzyżowym. Podczas układania takich ornamentów dzieci wykorzystują wiedzę o zjawiskach matematycznych, takich jak: przesunięcie równoległe, obroty o 45, 90, 180, 360 stopni.
Kształty piękna mogą być układane z darów lub materiału przyrodniczego.
- kształty wiedzy to konstrukcje ilustrujące zjawiska matematyczne o charakterze arytmetycznym lub geometrycznym. Dzieci układają np. pionowe czy poziome płotki, ilustrują treść zadań matematycznych, w których należy pomnożyć, podzielić, dodać, odjąć.
- Dary są wykorzystywane w toku spotkań w Porannym kole i stanowią materiał, który pomaga zilustrować treści dydaktyczne. Zabawom lub zadaniom z wykorzystaniem darów towarzyszy recytacja krótkich wierszyków, śpiew piosenek, ruch i praca z tekstem.
- Dary służą bogaceniu wiedzy dziecka o i systematyzowaniu pojęć, są podstawą dalszej pracy dydaktycznej z wykorzystaniem innych form aktywności, rozwijają wyobraźnię przestrzenną i twórczość, wyciszają i uspokajają dzieci.
- Dary są skutecznym materiałem do pracy indywidualnej o charakterze terapeutycznym, mogą także być wykorzystywane do stymulującej pracy z dzieckiem uzdolnionym matematycznie, konstrukcyjnie i plastycznie.
- Materiał dydaktyczny Dary Froebla może być wykorzystywany do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz dziećmi dwuletnimi. Piłki, klocki, mozaiki, pierścienie pomagają doskonalić percepcję kształtu, wielkości, przestrzeni, masy i objętości, a przez to budować fizyczną i logiczno – matematyczną wiedzę o świecie.
- Zestaw klocków Froebla przygotowuje do nauki szkolnej, zwłaszcza w zakresie czytania, pisania, matematyki, działąń artystycznych.
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA
Koncepcja pedagogiczna F. Froebla oparta jest na założeniu, że każde dziecko jest niepowtarzalną indywidualnością, częścią pewnej większej społeczności i całego świata. Każde przejawia potrzebę ruchu, działania twórczego, upodobanie do muzyki, śpiewu i wspólnej zabawy, ma potrzeby, które należy pomóc mu zaspokajać.Aktywność zabawowa określana jest jako najważniejszy czynnik rozwoju dziecka.
Siła koncepcji tkwi w uznaniu, że podstawową forma aktywności dziecka jest zabawa, która powinna być odpowiednio zorganizowana
Froebel zaproponował odpowiednie przedmioty, które nazwał darami, służące do rozwijania wszechstronnej osobowości dziecka, odpowiednie dla trzech okresów przedszkolnych (okres kuli, walca i sześcianu). W pierwszym okresie dzieci otrzymują piłkę jako kulę, w drugim walec, a w trzecim klocki o kształcie sześcianu. (dary-zabawki)
Formy organizacyjne
Dzień przedszkolny jest wypełniony rozmaitymi zajęciami, które określane są jako formy organizacyjne przedszkola. Należą do nich : zabawa, zajęcia dydaktyczne, czynności o charakterze pracy, spacery, wycieczki, sytuacje okolicznościowe, uroczystości przedszkolne.
Zabawa
Wiek przedszkolny jest zasadniczym okresem rozwoju zabawy. Zasadniczym kryterium rozróżniania zabawy od nie zabawy jest swobodny i nieprzymuszony wybór tej formy aktywności. Gdy aktywność zabawową inicjuje nauczyciel, wówczas zabawę nie określa się zabawą , ale uczeniem poprzez zabawę. Współczesny angielski psycholog David Whitebread wyróżnia pięć rodzajów zabaw dowolnych. Są to: zabawy przedmiotami (manipulacyjna, koszyk skarbów, heurystyczna i badawcza), zabawy w role, zabawy ruchowe, zabawy symboliczne oraz gry i zabawy z regułami. Klasyfikacja ta jest wiodąca dla współczesnej pedagogiki ferblowskiej.
Zabawy przedmiotami
Manipulowanie i badanie
Poznanie przedmiotów w otoczeniu nie jest możliwe jedynie na podstawie ich oglądania. Przedmioty mają różne cechy strukturalne , które dziecko powinno poznawać wszystkimi zmysłami, między innymi dotykiem. Ten ważny dla dziecka zmysł wzmacnia aktywność innych zmysłów i odgrywa szczególną rolę w tworzeniu wyobrażeń. Dziecko musi dotykać, składać, rozkładać, przesuwać, potrząsać, przez manipulację zdobywać doświadczenia. Dopiero wtedy zdobywa doświadczenia i może osiągnąć coraz większą sprawność w tym zakresie. Potrzeby dzieci mogą być częściowo zaspokojone poprzez organizację przestrzeni i dostarczenie środków do manipulowania i eksplorowania. Dla dzieci najprzyjemniejszym tworzywem do zabaw manipulacyjnych jest piasek, szczególnie duża ilość. Dlatego w przedszkolu freblowskim proponuje się by na stałe w kąciku badawczym była mini piaskownica i miska albo też pojemnik do zabaw z wodą, pojemniki, konewki czy foremki podobnie w ogrodzie przedszkolnym. Piasek można zastąpić masą plastyczną czy gliną. Aby nadać zabawie bardziej edukacyjny charakter należy zaopatrzyć dzieci w narzędzia pomiarowe: lupy, pęsety, nożyki, deski, pojemniki, konewki.
Koszyk skarbów
Celem zabawy jest dobrowolne i swobodne manipulowanie oraz badanie właściwości przedmiotów zgromadzonych w koszyku, poznanie ich cech jakościowych i ilościowych, doskonalenie zmysłów. Zabawa z wykorzystaniem koszyka jest przeznaczona dla dzieci od 1 do 4 roku życia. Później zmienia się w zabawę heurystyczną. Koszyk, to w większości zgromadzony materiał naturalny. Umieszczone w nim przedmioty oddziaływują na dziecięce zmysły. Mogą to być: drewniane łyżki, drewniane wałki, pędzelki kuchenne, trzepaczka, różne skrawki materiału o różnej strukturze, wstążki, puszki po herbacie, słoiki z nakrętkami, cytryny, sznury korali, miękka folia, piłeczki, klucze, kamienie, muszelki, garnuszki, którymi dziecko bawi się swobodnie, ogląda, bada, otwiera, wrzuca, zakręca.
Zabawa heurystyczna
Zabawa ta przeznaczona jest dla dzieci starszych 3-4 letnich. Zabawa ta odbywa się z dala od typowych kącików zabaw. Ideą tej zabawy jest odkrywanie działania przedmiotów i poznawanie ich cech. Dzieci dostają zróżnicowane jakościowo i ilościowo materiały, którymi bawią się zupełnie samodzielnie bez ingerencji dorosłego, by jak najwięcej samodzielnie badały, myślały i rozwiązywały pojawiające się problemy. Zabawa heurystyczna pozwala na realizowanie wielu naturalnych potrzeb dziecka, głównie potrzeb poznawczych. Jedną z takich potrzeb jest potrzeba stałości ,ujawniająca się w upodobaniu do wkładania i wyjmowania przedmiotów. Dlatego zgromadzone przedmioty należy umieszczać w oznaczonych workach i zawieszać je na wieszakach. W dwóch rodzajach worków mogą być przedmioty małe i duże. W dużych mogą znajdować się puszki po herbacie, tekturowe pudełka, tuby, pojemniki, pudełeczka, koszyczki, łyżki, chochle, wałki, trzepaczki itp. Mniejsze mogą być umieszczone w mniejszych workach. Mogą być: korki, kołki drewniane, klucze, korale, drewniane i metalowe uchwyty kuchenne, muszle, pokrywki, nakrętki itp.
Zabawy w role
To niezwykle ważne dla rozwoju dziecka zabawy znane jako tematyczne lub udawane. Związane są z podziałem ról, działaniem w zespołach, przebieraniem i odgrywaniem ról realnych bądź fikcyjnych. Podczas tych zabaw występuje współdziałanie i socjalizacja, pojawiają się narracje i bogactwo treści językowej. Aby zaspokoić tę dziecięcą potrzebę, konieczne będzie stworzenie kącika teatralnego, w którym będą stroje do przebierania się, rekwizyty, kukiełki, pacynki, akcesoria wykorzystywane w pracy różnych zawodów.
Zabawy ruchowe
Ten rodzaj zabaw rozwija całe ciało dziecka, a szczególnie koordynację wzrokowo – ruchową i jest ważny w budowaniu siły i wytrzymałości dzieci. Wszystkie formy ruchu są potrzebne gdyż uczą kontroli agresji, dają radość i ogólne korzyści dla zdrowia. Wpływają na rozwój społeczno – emocjonalny, wzmacniają więzi z członkami rodziny i kolegami oraz działają wyzwalająco. Zabawy ruchowe obejmują także doskonalenie motoryki małej, czyli sprawności manualnych. Do takich należą twórcze prace reczne szczególnie: konstruowanie, modelowanie, perforowanie papieru, wyszywanie.
Zabawy symboliczne
Ten rodzaj zabawy wspiera rozwój zdolności wyrażania własnych pomysłów, uczuć i doświadczeń. Dzieci lubią wierszyki, żarty słowne, wyliczanki, rymowanki, tworzą własne słowa, nucą piosenki. Zabawa symboliczna ujawnia się także w rysowaniu, które łączy się również z pisaniem. Dzieci aby wyrazić znaczenia, posługują się w rysunku symboliczną reprezentacją, stosując przy tym znaki, kody, skróty myślowe. W edukacji freblowskiej niezwykle ważne jest używanie symboli, odczytywanie ich i tworzenie własnych reprezentacji, symboliczne przedstawienie treści bajek za pomocą darów, tworzenie obrazków, mozaik, patyczków, pierścieni i punktów, układanie liter, cyfr czy różnych budowli.
Gry i zabawy z regułami
Do zabaw takich należą: gry ruchowe, ściganie się, zabawa w chowanego, rzucanie i łapanie, a także gra w karty, gry planszowe, komputerowe i inne aktywności ruchowe z regułami. W toku takich zabaw dzieci rywalizują, a także uczą się dzielenia, czekania na swoją kolejkę, rozumienia perspektywy innych.
Zajęcia dydaktyczne
Spotkania w porannym kole
Nauczyciel wychowania przedszkolnego codziennie organizuje aktywności mające na celu budowanie wiedzy dzieci i nabywanie przez nie kompetencji językowych. Wspieranie aktywności plastycznej, matematycznej, badawczej, muzycznej, zdrowotnej czy zintegrowanej.
Rozpoczęcie zajęć
Zajęcia dydaktyczne zwane „Porannym kołem” powinny odbywać się regularnie, codziennie rano po śniadaniu. Zaleca się, by od początku kształtować u dzieci umiejętność skupienia koncentracji na słuchaniu drugiej osoby. Można to uczynić, wprowadzając rytuał przechodzenia przez hula- hop, zbudowana bramę, by symbolicznie dzieci przechodziły ze świata codzienności do świata spotkań w kole.
Układ kołowy
Zajęcia w kole są przeznaczone dla całej grupy dzieci. W organizacji tych zajęć niezwykle ważne wydaje się to, by w czasie ich trwania dzieci siedziały na krzesełkach ustawionych w kształcie kola lub po turecku w kole czy tez w małych grupach.
Techniki wyciszenia i koncentracji
W dzisiejszych czasach, gdy pośpiech jest nieodłącznym towarzyszem człowieka, małe dzieci mają problemy z koncentracją. Kłopoty polegają na braku kontaktu wzrokowego ze swoim rozmówcą. Z tych powodów należy stosować techniki wyciszania i koncentracji. Jest to ważne szczególnie w Porannym kole. Celem takich działań będzie nauka skupienia uwagi na rzeczach ważnych, nauka obdarzania drugiej osoby uwagą i szacunkiem.
Pokaz nauczyciela
W trakcie zajęć w Porannym kole na środku powinien stać stolik, na którym są ustawiane schematyczne konstrukcje z klocków (darów) ilustrujące treść bajek lub pomoce przy omawianiu treści matematycznych.
Bycie w roli
Bardzo ważne jest, by przydzielać dzieciom role i wspierać je w ich przyjmowaniu. Jak najczęściej wykorzystywać to, że nie tylko nauczyciel jest osobą przekazującą wiedzę, ale może być nim inne dziecko, pomocnik, ekspert. Można używać pewnych pozytywnych etykiet takich jak : Architekt, Mistrz, Asystent czy projektant. Architekt może budować dom wg wzoru, a inne dzieci mogą obserwować, czekać, przez co ćwiczą cierpliwość.
Rozwijanie pamięci
Zabawy zaleca się aby były połączone z recytowaniem wierszyków, które należy utrwalać kilkakrotnie na kolejnych zajęciach, lub w toku zajęć indywidualnych.
Integracja treści
Propozycje metodyczne należy wzbogacać i rozbudowywać. W miarę możliwości należy praktykować metodę projektów, wychodzić na lekcje leśne, wyprawy terenowe, korzystać z otoczenia społeczno – przyrodniczego i środowiska kulturowego.
Zajęcia matematyczne
Wszystkie dary-czy to naturalne, czy freblowskie pomoce-są doskonałym materiałem do ilustrowania zagadnień matematycznych. Umożliwiają poznawanie cech jakościowych przedmiotów, budowanie pojęć matematycznych dotyczących wielkości, kształtu, ciężaru, długości, odległości. Żą także do poznawania związków i relacji ilościowych. Umożliwiają szybsze przechodzenie od myślenia konkretno- wyobrażeniowego do abstrakcyjnego.
Tworzenie ornamentów
Do tworzenia ornamentów służą dary 3-10. W ich budowaniu wykorzystuje się dziecięce upodobanie do powtarzania. Powtarzanie jest punktem wyjścia w procesie przechodzenia na wyższy poziom reprezentacji – z poziomu enaktywnego na poziom wizualny, ujawniający poprzez odtwarzanie znanych kształtów, motywów, zdobień itp. F.Frobel i jego kontynuatorzy wykorzystując te prawa proponują dzieciom budowanie kształtów piękna czyli ornamentów pasowych lub kołowych.
Zajęcia w grupach
Podział na grupy
Zajęcia grupowe odbywają się przeważnie po spotkaniu w Porannym kole lub zamiast niego. W każdym tygodniu skład grupy ulega zmianie. Dzieci przez to mają okazję doświadczać różnych emocji w związku z tym, że pracują i działają z różnymi osobami w kilku, w trzech lub czterech grupach jednocześnie.
Aktywność grupy i materiały do pracy w grupach
Aktywność w grupach jest realizowana po zajęciach w Porannym kole lub zamiast nich. Grupa może pracować cały tydzień w nie zmienionym składzie metodą stacyjna, przesuwając się w ciągu kolejnych dni do następnych kącików. Codziennie można porównywać prace i doświadczenia wszystkich grup.
Aktywność w grupie
Dzieci, które siadają do stolika, oglądają przygotowane dla nich materiały, badają je, odczytują przygotowane dla nich instrukcje, które przedstawiają w formie zakodowanej, czym mają się zająć.
Integracja nauczyciela
Praca każdej grupy ma charakter samodzielny, a nauczyciel stara się kierować poczynaniami dzieci, stwarza im okazję do samodzielnego myślenia i wnioskowania.
Zakończenie pracy
Po zakończeniu pracy grupa sprząta swoje stanowisko. Grupa zabawy z darami składa zabawki do pudełek i odkłada je na miejsce. Grupy pracujące w kąciku twórczym i gospodarczym powinny dokładnie posprzątać , odkładając przybory na miejsce i wytrzeć stoliki pod kontrolą personelu.
Twórcze prace ręczne
F.Frobel uważał, że poza kontaktem z darami naturalnymi i edukacyjnymi dziecko powinno mieć także kontakt z materiałami, które przekształca w inną postać, nadaje im nową wartość i zmiana ta pozostaje trwała. Z tego względu Frobel proponował dzieciom szereg usystematyzowanych twórczych prac ręcznych. Tak jak dary są ponumerowane, również twórcze prace ręczne mają swoją numerację. 1. rysowanie, 2.malowanie, 3. modelowanie w piasku, plastelinie i glinie, 4.perforowanie papieru, 5.składanie papieru, 6.drukowanie stemplem, 7.szycie, wyszywanie, haftowanie, 8.wycinanie i tworzenie wycinanek, 9.wyplatanie(koszykarstwo) z papieru, 10.konstruowanie z różnych materiałów oraz tworzyw naturalnych, 11.tworzenie wzorów. Frobel nie obawiał się przy tym o korzystanie przez małe dzieci z przedmiotów, które są uznawanie za niezbyt bezpieczne, takie jak: igły, nożyczki, szydło. Mało znane narzędzia, przybory czy przedmioty np. pędzel, młotek szydło, gwoździki.
Prace w ogródku i ogrodzie przedszkolnym
Ogródek przedszkolny jest nieodłącznie kojarzony z edukacją freblowską. Feroebel poza podkreśleniem znaczenia zabawy, wręcz żądał, by dziecko miało rzeczywisty kontakt z przyrodą i było zaznajamiane z pracami domowymi. Relacje dziecka z przyrodą można kształtować w toku prostych czynności związanych z pielęgnacją roślin w ogródku przedszkolnym w sali lub na zewnątrz.
Prace gospodarcze
Z ogrodem niepodzielnie związana jest kuchnia i współudział dzieci w przygotowywaniu zdrowych posiłków, przetworów na zimę, przekąsek, tradycyjnych potraw. Nie mniej ważne jest zapoznanie dzieci z kulturą przyjmowania gości i praktykowanie sprzatania po zakończonych czynnościach.
PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE
Temat: Wiosna- rozwiązywanie zadań inspirowane wierszem.
Podstawa programowa: I.1., II.5., III 1,2,3,4; V.1., 4; VII 1., VIII 2; IX 2., X.1., XI.1.; XIII 1,2,3,4,5; XIV 7.
Cele zajęć:
- Kształtowanie intuicji geometrycznej i myślenia matematycznego;
- Klasyfikowanie obiektów ze względu na cechy jakościowe;
- Doskonalenie umiejętności liczenia i przeliczania z zastosowaniem liczebników głównych i porządkowych;
- Kształtowanie umiejętności uważnego słuchania i skupiania uwagi;
- Organizowanie pola spostrzeżeniowego;
- Wdrażanie do dokonywania analizy, syntezy, abstrahowania i dokonywania uogólnień;
- Kształtowanie poczucia rytmu, słuchu fonematycznego;
- Utrwalanie rymowanki.
Metody pracy:
- podające: objaśnienia i instrukcji,
- pokazu; poszukujące: rozmowa;
- ekspresyjne: swobodnej ekspresji;
- praktyczne: zadań, ćwiczeń.
Formy pracy:
- indywidualna,
- grupowa,
- zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
Dary Froebla wykorzystane do zilustrowania opowieści matematycznej: ludzie z D. 1.1- niscy(sześcian, walec, kula), wysocy (2 sześciany, 2 walce, kula); wysoki dom z D. 5; płot z D. 4; buda pudełko z D.4.; pierścienie w 3 wielkościach w kolorze niebieskim z D. 9; punkty z D. 10 w kolorze niebieskim (deszcz) i czerwonym (kalosze); figurka/ sylweta kota i psa; walce z D. 1.1 (skowronki); nagranie na płycie CD A. Vivaldi „Wiosna”.
Przebieg zajęć:
1. Zabawa z piłeczkami z Daru 1. (dzieci rytmicznie przekazują sobie piłkę mówiąc wyliczankę)
1,2,1,2- piękna wiosna teraz trwa;
3,4,3,4- wyciągamy już rowery;
5,6,5,6- już na rolki wyjść mam chęć;
7,8,7,8- ptak zaśpiewa pięknym głosem;
9,10,9,10- wiosna radość nam przyniesie!
2. Teatrzyk stolikowy- opowieść matematyczna na podst. wiersza „Wiosna” K. Małek
Jest już wiosna w okolicy,
cieszą się z niej chyba wszyscy.
Niscy i wysocy ludzie- (ludzie z D. 1.1- niscy- 5; wysocy- 3)
-dziś na spacer każdy pójdzie.
Chmur kłębiastych moc się zbiera, (piłki z D.1 w kolorze niebieskim ze sznurkami)
Przez nie słonko się przedziera. (piłka żółta z D.1)
Lekki deszczyk kropi z nieba, (niebieskie punkty z D. 10)
Więc kalosze włożyć trzeba. (czerwone punkty z D.10- 8 par)
Wnet pojawią się kałuże,
Będą małe, średnie, duże. (pierścienie z D. 9)
Raźnym krokiem, szybko, żwawo
Okolice zwiedźmy całą!
Na wysoki z drewna domek (z D. 5)
Usiadł pierwszy już skowronek (walce z D. 1.1)
Potem drugi, trzeci, czwarty,
Liczcie dalej- kto odważny?!
Na drewniany niski płotek
wskoczył szarobury kotek.
Wkoło domu biega pies,
Głośno szczeka: wiosna jest!
Pytania i zadania do treści:
- kto wystąpił w wierszu- porównanie wysokości ludzi (liczenie obiektów), określanie kształtu brył, z których zostały wykonane;
- układanie kałuż od najmniejszej do największej; umieszczanie w nich odpowiednio 2-4-6 punktów z D. 10;
- liczenie chmur- piłek z D. 1;
- określanie i porównywanie wysokości domu i płotu (wykorzystanie patyczków z D.8);
- umieszczanie zwierząt wg polecenia (kota- w stosunku do płotu i psa-w stosunku do budy z pudełka po D.4.) przed, za, na, po prawej/lewej;
- ustawianie punktów czerwonych w pary (kalosze) w ilości odpowiadającej postaciom;
- liczenie skowronków (walców); stosowanie liczebników porządkowych (który usiadł pierwszy; w jakim kolorze jest czwarty, siódmy itd.);
- *dodatkowo: jakie części garderoby nosimy parami? (w odniesieniu do kaloszy); wiosenna
- pogoda: nawiązanie do przysłów i powiedzeń: w marcu jak w garncu, kwiecień plecień, bo przeplata, trochę zimy trochę lata itp.; jakie ptaki przylatują do Polski wiosną; itd.
3. Stawianie przez dzieci pytań matematycznych rozpoczynających się od słów:
-ile…
-jakiego jest kształtu…
-jakiego koloru…
-gdzie…
-itp.
4. Improwizacje taneczno- ruchowe z wykorzystaniem szyfonowych chustek do utworu A.
Vivaldiego „Wiosna”.
5. Praca w zespołach zabawowo- zadaniowych.
- Kącik Darów- Wiosenne rabatki- układanie kompozycji z wykorzystaniem D. 7; zachowanie symetrii;
- Kącik twórczy- perforowanie wzorów wiosennych kwiatów;
- Kącik badawczy- ogródek na oknie- obserwacja wzrostu i rozwoju roślin uprawianych w przedszkolu (rysowanie zaobserwowanych zmian);
- Kącik gospodarczy- sałatka wiosenna- przygotowanie zdrowej przekąski z sałaty lodowej, rzodkiewki, ziół z własnych upraw.
Temat: „O kolorach” – wprowadzanie dzieci w świat emocji w oparciu o opowiadanie.
Cele:
- Rozwijanie umiejętności rozpoznawania, nazywanie i wyrażania podstawowych emocji.
- Wzbogacanie słownika emocjonalnego.
- Zgodna współpraca w grupie.
- Uważne słuchanie opowiadania i wypowiadanie się na określony temat.
Formy pracy:
- zbiorowa
- grupowa
- indywidualna
Metody
- podające: objaśnienie, opowiadanie, pokaz
- problemowe: zadań otwartych, rozmowa
- ekspresyjne: swobodnej ekspresji,
- praktyczne: ćwiczeń, zadań zamkniętych
Środki dydaktyczne:
Dary Froebla, tekst opowiadania „O kolorach” S. Kustosz (Barbara Bilewicz- Kuźnia, Dar Zabawy
rymowanka „Kolory tęczy”, farby plakatowe, bibuła, pędzle, woda, woda
mineralna, soki owocowe, odtwarzacz CD, płyta CD
Przebieg zajęć:
1. „Kolory tęczy” – recytacja rymowanki, podział na grupy.
Czerwony, pomarańczowy, żółty i zielony,
Niebieski, granatowy na końcu fioletowy.
Siedem kolorów tęcza ma,
który z nich znajdę ja?
2. „O kolorach” – wysłuchanie opowiadania z użyciem piłeczek z Daru I.
3. Rozmowa na temat opowiadania:
- Kto występuje w opowiadaniu?,
- Wymieńcie kolory z opowiadania.,
- Jak się zachowywały kolory?,
- Co zrobiła chmurka?,
- Jaka była chmurka?,
- Kto uspokoił kolory?,
- Co stworzyły kolory razem?
4. „Tęczowe przedszkolaki” – zabawa orientacyjno – porządkowa, na przerwę w muzyce
dzieci ustawiają się wg przydzielonych sobie kolorów.
5. „Emocje” – prezentacja ilustracji, określanie i nazywanie emocji, naśladowanie min,
dopasowywanie kolorów do emocji.
6. „Nasze buzie” – praca w grupach, tworzenie twarzy prezentujących emocje z użyciem
Darów 7, 8, 9 i 10. Posługiwanie się kluczem kolorów dopasowanych do emocji.
7. „Kolorowe kwiaty” – taniec z szyfonowymi chustami, swobodna improwizacja przy
muzyce.
8. Praca w grupach:
- Twórcza – malowanie tęczy z użyciem bibuły i wody.
- Badawcza – mieszanie kolorów, obserwacja łączenia i mieszania farb.
- Gospodarcza – przygotowanie soków (woda z sokiem) w różnych kolorach.
- Darów – „Tęczowa kraina” – budowania krainy dobrych emocji.
9. Podsumowanie zajęć, podziękowanie za udział, zakończenie
Temat: Korale – doskonalenie sprawności manualnych, utrwalanie nazw
kolorów.
PP: 2.5, 3.3, 4.1, 4.2, 10.1, 13.1, 14.3
Cele:
- rozwijanie koordynacji wzrokowo – ruchowej;
- doskonalenie umiejętności posługiwania się liczebnikami;
- utrwalanie nazw kolorów;
- uwrażliwienie na kłótnie, obrażanie innych;
Metody:
- podające: objaśnienia i instrukcji, pokazu
- poszukujące: rozmowa
- ekspresyjne: swobodnej ekspresji
- praktyczne: zadań, ćwiczeń
Formy:
- indywidualna, zbiorowa, grupowa
Środki dydaktyczne:
- Dary Froebla,
- plastelina,
- korale,
- woreczek do poznawania dotykowego
Przebieg zajęć:
1. Nauczyciel prosi dzieci, aby poznały za pomocą dotyku przedmioty znajdujące się w
woreczku (korale).
2. Rozmowa kierowana dotycząca właściwości korali – jakie są, jakie odgłosy wydają itp.
3. Nauczyciel rozdaje dzieciom dary 1,7,9, 10, 1.1, 1.2 oraz kółeczka z papieru
kolorowego i plastelinę.
Nauczyciel prosi dzieci, aby ułożyły przed sobą korale w odpowiedniej kolejności:
Np. Czerwony, zielony, żółty, pomarańczowy, niebieski, fioletowy, zielony.
Następnie wybrane dzieci przedstawiają własne pomysły na kolejność kolorów.
4. Nauczyciel recytuje wiersz, dzieci odkładają na bok wymienione w wierszu korale.
Pokłóciły się korale, mocno, głośno, niebywale,
Tak się poobrażały, że się rozsypały.
Pierwszy spadł niebieski, śmiał się z zielonego
I mówił, że jest ładniejszy od niego.
Drugi spadł zielony, żółtego obrażał
swoimi słowami smutku mu przysparzał.
Trzeci skoczył pomarańczowy i łzy w oczach miał,
bo koralik żółty też się z niego śmiał.
Czwarty się oderwał koralik czerwony
Kłótnią swych kolegów bardzo zasmucony.
Piąty się potoczył koral fioletowy
Do rozstania z resztą też już był gotowy.
Ostatni – żółty koralik
Oderwał się jak pozostali.
I z pięknego naszyjnika nic już nie zostało…
Czy tych 6 korali się dobrze zachowało?
5. Rozmowa kierowana w oparciu o wiersz:
- dlaczego korale się rozsypały?
- jak można je pogodzić?
6. Nauczyciel prosi, by ponownie ułożyły korale mówiąc:
Pierwszy koralik zielony – jest piękny, bo ma kolor trawy;
Drugi koralik pomarańczowy – jest piękny, bo ma kolor …
7. Zabawa ruchowa z darem 1.
Roztańczyły się korale i nie chciały przestać wcale,
Raz dwa trzy, z czerwonym koralem zatańcz ty (itd.).
8. Praca w grupach:
- Grupa Darów: budowanie skrzynek na korale, układanie korali;
- Grupa Badawcza: Obserwacja pod lupa kamieni szlachetnych;
- Grupa Twórcza – nawlekanie koralików, guzików, materiałów naturalnych (jarzębiny,
kasztanów, makaronu itp.).
- Grupa Gospodarcza – porządek w kamykach, segregowanie;
Scenariusz zajęć w oparciu o koncepcję pedagogiczną F. Froebla
Temat: „W krainie Ćwierćlandu”
Zadania przedszkola wynikające z podstawy programowej:
1. Wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu
doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym obszarze jego rozwoju.
2. Tworzenie warunków umożliwiających dzieciom swobodny rozwój, zabawę i odpoczynek w poczuciu
bezpieczeństwa.
3. Wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z
rozwijających się procesów poznawczych.
6. Wzmacnianie poczucia wartości, indywidualność, oryginalność dziecka oraz potrzeby tworzenia relacji osobowych
i uczestnictwa w grupie.
Cel główny: Budowanie w umysłach dzieci pojęcia ćwierci.
Cele:
- rozumienie pojęć: ćwierć/ćwiartka, połowa, całość
- utrwalenie nazw kolorów podstawowych i pochodnych,
- integracja grupy,
- odczuwanie radości ze wspólnej zabawy.
Metody:
- czynne (samodzielnych doświadczeń, kierowania aktywnością, zadań)
- oglądowe (obserwacja i pokaz przedmiotów, zjawisk i czynności, udostępnienie sztuki)
- słowne (opowiadanie, rozmowa)
Środki: piłeczki z daru 1, jabłka, noże i deseczki, kolorowe folie (czerwona, żółta, niebieska), kubek z woda, pędzle, palety na farby, farby: czerwona, zielona, niebieska, dar 7, 8, 9, 10, siatki geometryczne, filtry do kawy, flamastry, pojemniki z wodą, dar 5
Formy: zbiorowa, indywidualna, grupowa
Przebieg zajęć:
1. „Ćwierćland” - inscenizacja opowiadania nauczyciela w teatrzyku stolikowym oparta na motywach bajki Giny Ruck – Pauquet
Dawno, dawno temu istniało ogromne państwo składające się z czterech części – ćwierci, czyli ćwiartek, od których wzięło nazwę - Ćwierćlandu. Każda z czterech części była w innym kolorze.
Jedna z czterech części była żółta. I wszystko co się tam znajdowało było żółte: żółta brama, którą się do żółtej części wjeżdżało, po żółtych ulicach jeździły żółte samochody, a przy żółtych drogach stały żółte znaki. Nad całym krajem świeciło żółte słońce, a w całej części rosły żółte cytryny, które były ulubionym przysmakiem żółtych mieszkańców. Mieszkańcy żółtej części byli dumni ze swojego koloru, tylko żółtym dzieciom czasem czegoś brakowało, ale nic nikomu nie mówiły.
Druga z czterech części była czerwona. I wszystko co się tam znajdowało było czerwone: czerwony był budynek straży pożarnej i jej wóz, znaki drogowe były czerwone, czerwona była zjeżdżalnia, na której zjeżdżały czerwone dzieci, czerwona biedronka przysiadała na czerwonych kwiatach lub grządkach, na których rosły czerwone pomidory, czerwone matki suszyły czerwone ubrania na czerwonych sznurkach, nawet bramki, które oddzielały cześć czerwoną od innych części były czerwone. Mieszkańcy czerwonej części byli dumni ze swojego koloru, tylko czerwonym dzieciom czasem czegoś brakowało, ale nic nikomu nie mówiły.
Trzecia z czterech części była zielona. I wszystko co się tam znajdowało było zielone: zielone budynki wzbijały się wysoko ponad zielone niebo, zielone rośliny swoja wielkością dorównywały zielonym wieżowcom, nawet zielone kwiaty były zielono duże. Mieszkańcy zielonej części byli dumni ze swojego koloru, tylko zielonym dzieciom czasem czegoś brakowało, ale nic nikomu nie mówiły.
Czwarta z czterech części była niebieska. I wszystko co się tam znajdowało było niebieskie: niebieskie były stawy, w których płynęła niebieska woda i niebieskie ryby, niebieskie były fontanny, z których tryskały niebieskie krople. Mieszkańcy niebieskiej części byli dumni ze swojego koloru, tylko niebieskim dzieciom czasem czegoś brakowało, ale nic nikomu nie mówiły.
Pewnego dnia, gdy zielony chłopiec grał w zieloną piłeczkę, ta niespodziewanie wpadła na część niebieską. Zielony chłopiec zbliżył się do środka Ćwierćlandu i stanął w punkcie, w którym łączyły się ze sobą wszystkie części. Dalej już nie mógł pójść. Zielony chłopiec patrzył zielonymi oczami na swoją zieloną piłkę, do której już podbiegł jakiś niebieski chłopiec.
- Ej, rzuć mi ją! To moja! – powiedział zielony chłopiec do niebieskiego. Niebieski chłopiec chwycił zieloną piłkę w ręce, a ta zaraz stała się niebieska. Zobaczyły to dzieci z czerwonej i żółtej części i także zbliżyły się do punktu, w którym stykały się wszystkie części.
- Podaj mi piłkę! – zawołała czerwona dziewczynka do niebieskiego chłopca z niebieską piłeczką. Chłopiec zrobił to, a w momencie, gdy dziewczynka chwyciła ja w ręce ta stała się czerwona jak i ona. Dziewczynka roześmiała się i odrzuciła piłeczkę do dziewczynki z żółtej części, ta zaś do chłopca z zielonej części, a ten do chłopca z niebieskiej. Dzieci bawiły się w ten sposób śmiejąc do łez. Nagle dziewczynka z czerwonej części powiedziała do reszty:
- Złapmy się za ręce!
I zrobili to. A w momencie, w którym złapali się za ręce, przestali być już jednokolorowi. Nabrali różnych barw i mnóstwa odcieni, tak jakby ktoś zmieszał ze sobą wszystkie kolory i wyczarował nowe: fioletowe, różowe i pomarańczowe również. Wtedy też pierwszy raz przestało im czegoś brakować. Od tamtej pory wszystkie dzieci w Ćwierćlandzie były kolorowe, tak jak ich dzieciństwo i marzenia.
2. Rozmowa na temat opowiadania:
Jak nazywało się królestwo? Z ilu części się składało? Skąd wzięło nazwę? Jakiego koloru były części Ćwierćlandu?
3. „Układamy całość” – rymowanka utrwalająca rozumienie pojęć: ćwierć, połowa, całość.
Nauczyciel kładzie przed dziećmi przecięty na cztery części sześcian z daru 5. Manipuluje nimi mówiąc rymowankę:
Jedną z czterech części ćwiercią/ćwiartką nazywamy,
gdy jedną do drugiej przyłożymy to połowę mamy.
Z czterech ćwierci/ćwiartek złączonych całość otrzymamy.
Czy z dwóch złączonych połówek także całość uzyskamy?
4. Podział na grupy – losowanie piłeczek
Nauczyciel mówi rymowankę zachęcając dzieci do wybrania piłeczki w określonym kolorze.
W koszyku mam piłeczki różnego koloru,
Weźmiecie z niego jedną według własnego wyboru.
Dzieci z piłeczkami w tym samym kolorze tworzą grupę i zajmują jedną z czterech części dywanu (dywan wcześniej dzielimy na cztery części przy pomocy taśmy malarskiej)
5. „Dzieci z Ćwierćlandu” – zabawa integracyjna.
Nauczyciel mówi rymowankę:
Dzieci z Ćwierćlandu bardzo poznać się chciały,
Stanęły więc przy linii i piłeczkami się przywitały.
Dzieci stają przy linii, a nauczyciel włącza podkład muzyczny P. Kai pochodzący ze zbioru „Zabawy muzyczno-ruchowe w nurcie pedagogiki freblowskiej” i na melodię „Tygodniowej powitanki” wraz z dziećmi śpiewa:
Oto Ćwierćland, oto my.
Jestem ja i jesteś ty.
Wszyscy przywitajmy się,
przywitajmy się...
W przerwie między zwrotkami dzieci witają się piłeczkami z sąsiadami z innej grupy (uwaga! Dzieci nie mogą przekroczyć linii):
1 – głaszcząc piłeczkami po czole, głowie, twarzy kolegi stojącego naprzeciw niego
2 – głaszcząc ręce kolegi od ramienia do dłoni,
3 – głaszcząc brzuch kolegi
4 - głaszcząc nogi kolegi.
Następnie nauczyciel mówi:
Powitanie to mile, lecz krótkotrwałe,
Nie nacieszyło dzieci wcale.
Na wspólną zabawę nabrały ochoty
i z piłeczkami rozpoczęły psoty.
Dzieci mówiąc znaną im rymowankę rzucają piłkę do kolegi z innej grupy:
Moja piłeczka w ......... kolorze,
Z każdym dzieckiem bawić się może,
Teraz hop do góry leci,
bawić się nią będą inne dzieci.
6. „Zamiana” – zabawa z reakcją na sygnał
Dzieci mogą zamienić się ćwierciami na sygnał nauczyciela, np. zamieniają się miejscami żółta ćwiartka i niebieska etc.
7. Praca w grupach zabawowo-zadaniowych:
Grupa darów – tworzenie z darów herbu Ćwierćlandu,
Grupa twórcza – stemplowanie kropek flamastrem na filtrze do kawy, a następnie rozpuszczanie ich zmoczonym w wodzie palcem
Grupa badawcza – uzyskiwanie kolorów pochodnych z łączenia farb w kolorze podstawowym
Grupa gospodarcza – krojenie jabłek na ćwiartki
B.G.